کد مطلب:23746 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

در خودسازي، آيا جز عمل كردن، عناصر ديگري لازم است؟

خودسازي تنها به عمل كردن برخي از تعليمات ديني حاصل نمي شود، بلكه انسان بايد در درجه ي اوّل اعتقادات خويش را براساس استدلال، استوار سازد. ثانياً; تصميم بگيرد كه خود را به ارزش هاي عالي انساني متّصف، و رذايل اخلاقي را از خويش دور سازد. ثالثاً; هر چه خداوند امر كرده; مانند نماز، روزه و ديگر فرايض الهي را به جا آورد و از هر چه كه خداوند متعال نهي كرده است، اجتناب نمايد.
به همين دليل، در سير معنوي ديني، به ويژه دين جامع اسلام و مكتب اهل بيت((عليهم السلام))، عمل مرحله سوم است. شناخت، ايمان، عمل. يا همان حقيقت، طريقت سپس شريعت. اين به عكس شعاري است كه صوفيان و اهل تصوف پيشه خود ساخته اند; چون آنان مي گويند: شريعت(عمل)، طريقت، حقيقت. خير! پيامبر اكرم((صلي الله عليه وآله)) چه در آيات قرآني و چه در سيره تبليغي، اول مي فرمود: «قولوا لا اله الا لله تفلحوا». اين، همان دريافت و باور حقيقت است، و سپس با التزامات عملي انسان به ادراكات گسترده تري دست مي يابد، و نورانيّت حقيقت با توسعه بيشتري در او تجلّي مي يابد.
«ان تتقو الله يجعل لكم نوراً; اگر تقوي پيشه كنيد براي شما نوري قرار داده مي شود كه با آن طي طريق كنيد». يا در جاي ديگر مي فرمايد: «يجعل لكم فرقاناً; به شما فرقان يعني قدرت

ـ1867ـ
تشخيص مي دهد».
در دعاهاي معروف ديني سير مذكور آمده است: «اللهم اجعل النور في بصري; خدايا نور در چشمم» «البصيرة في ديني; و روشن بيني در دينم» «و اليقين في قلبي; و يقين و باور محكم در قبلم» «و الاخلاص في عملي; اخلاص در عملم» «و السّلامة في نفسي; سلامت در نفسم» «و السّعة في رزقي; و گستردگي در رزقم» «و الشكر ابداً ما ابقيتني; و سپاس گزاري تا وقتي زنده ام به من ببخش»(1)!
در اين نيايش; بينش فكري و باور قلبي، مقدّم بر عمل و به ترتيب ذكر شده است.

(بخش پاسخ به سؤالات )

ـــــــــــــــــــــ
1 - مفاتيح الجنان، از دعاهايي كه در تعقيب نماز صبح مستحب است.

ـ1868ـ